3-4 Haziran tarihlerinde Dallas’ta gerçekleşen Yıllık Global Yalın Sağlık Zirvesi ‘ne Yalın Enstitü Türkiye adına Esra Ünal katılmıştır. Bu yıllık zirveler 2007 yılından beri yapılmaktadır. İlki İngiltere’de yapılmış olup artik Amerika’nın farklı eyaletlerinde düzenlenmektedir. 2016’daki 7. zirve 15-16 Haziran tarihlerinde Miami’de düzenlenecektir. Daha detaylı bilgi için tıklayınız.
İlkinden itibaren Yalın Enstitü’den en az bir kişi bu global etkinliğe katılmakta, böylece enstitümüz dünyadaki Yalın Sağlık gelişmelerini takip edebilmektedir. Bu yılki iki günlük 450 civarında sağlık çalışanının katıldığı büyük organizasyondan ana konu başlıkları:
Management On The Mend (Yönetim Sağlığına Kavuşuyor)

ThedaCare hastane zincirinin eski CEO’su ve ThedaCare Center for Healthcare Value’nun kurucusu Dr. John Toussaint’ın yeni kitabı “Management On the Mend” katılımcılara hediye olarak dağıtıldı. John’un bu yeni kitabı 2010’da yayınlanan bir önceki kitabı “On The Mend” kitabının devamı niteliğinde olup bu seferki kitabı yalın uygulamalarda üst yönetimin desteği üzerinde yoğunlaşmış.
“Management On the Mend” kitabı ThedaCare Center for Healthcare Value web sitesinden online temin edilebilir: http://createvalue.org/shop/
Dr. Toussaint açılış konuşmasında yalının tüm çalışanların DNA’sına işlenmesinin gerektiğini belirtti ve bunu yapabilmek için de öncelikle yöneticilerin kendilerini geliştirmeleri gerektiğine değindi. Bunu başarmak için yöneticiler basta olmak üzere herkesin az veya çok değişmeye ihtiyacı olduğunu vurgularken, kendisinin şahsen ‘çok fazla’ değişmek zorunda kaldığını da tüm samimiyeti ile dile getirdi.
Son yıllarda Amerika’daki büyük sağlık organizasyonları öncelikle yöneticilerin yalın etkinliklerini geliştirmek amaçlı programlar başlatmışlar. Yöneticilerin yalın konusunda eksiklerini görüp tamamlamaya çalışmaları ve ‘yalın karne’lerini şeffaf bir şekilde paylaşmaları yalın sağlık adına atılmış büyük bir adım olarak değerlendirildi.
Gerçek Kuzey (True North) – Stratejik Hedefler

Dr. Toussaint ikinci olarak ‘True North’ konusuna değindi; Türkçeye doğrudan tercümesi ‘Kuzey Kutbu’ olan bu terim ‘Öncelikli ve Kritik Şirket Hedefleri’ veya ‘Stratejik Hedef’ anlamında kullanılıyor Amerika’da. İlk olarak 20 yıl kadar önce Toyota’da başlamış kullanımı.
Kurum için kritik ve öncelikli hedeflerin belirlenmesi ve planlanan yalın projelerin bu hedeflerle hizalanmis olması başarılı ve sürdürülebilir sonuçlar elde etmek için kritik bir gereklilik. John ThedaCare hastanelerinde True North’un “ölüm oranlarını düşürmek” olduğunu belirtti.
Dr. Toussaint yakın zamanda ziyaret ettiği bir organizasyonun 224 adet yürümekte olan projesi olduğuna dikkati çekerek yalına başlarken her zaman mevcut projeleri dondurmak, geçici süre durdurmak veya elemek için de bir strateji geliştirmek zorunda kalındığını ifade etti.
Model Hücre Uygulaması
Dr. Toussaint’ın konuşmasından üçüncü ana başlık ise “Model Hücre” (Model Cell) oldu. Seminer boyunca farklı konuşmacılar tarafından öne çıkartılan bu uygulamada hastanede tek bir pilot alan seçilerek, Acil Servis veya Ameliyathane vb., yalın tekniklerle proses akışı yeniden düzenleniyor. Bu örnek alanda sağlanan iyileştirmeler ve çıkartılan dersler diğer alanlara yansıtılıyor.
Dr. Toussaint Pensilvanya’daki Lehigh Valley Health Care sağlık organizasyonunun Acil Servis Model hücresindeki kazanımları paylaştı:

• Artan hasta sayısına rağmen $18 milyonluk yatırım bütçesinden kaçınıldı
• Yalın öncesinde başka hastane yönlendirme oranı ayda yaklaşık 50 saat iken 0’a düşürüldü
• Kapıdan giriş-tedavi süresi 30dk kısaltıldı

Bütçe Yapmadan İşletme Yönetmek Bir Hayal mi?

Son olarak Dr. Toussaint sağlık ve diğer sektörlerde ağırlıklı olarak varsayımlara dayanarak bütçe hazırlanması ve sonrasında yapılan bu farazi bütçenin tutturmaya çalışılması için her yıl harcanan iş gücüne değindi. Bu konuda Thedacare Center for Healthcare Value’nun satışa sunduğu “Moving Beyond Budgeting in Healthcare” isimli bir video paylaşıldı.
Aşağıdaki link kullanılarak bu videonun kısa bir versiyonu izlenebilir.
http://createvalue.org/product/moving-beyond-budgeting-in-healthcare/
Bir önceki yılın verilerine ve bir takım ekonomik varsayımlara dayanarak aylarca süren bütçe çalışmaları yerine reel zamanlı işlem bazında maliyet tutarlılığı üzerine dayanan proses yönetim teknikleri (cost-based real-time process management) geliştirip kullanan sağlık organizasyonları olduğu belirtildi.
Sağlık Sektöründe Kalite ve Performans Ölçüm ve Karşılaştırma Sistemi
Dr. Toussaint’dan sonra söz alan Safety and Quality First organizasyonunun kurucusu ve eski McKinsey danışmanlarından olan Prof. Beth Daley Ullem sağlık sektöründe veri şeffaflığı, güvenilirliği ve paylaşımının halen en büyük sorunlardan biri olduğunu ifade etti. Yeni bir araba alırken bile kalite ve performans gibi verilere erişimin sağlığınızla ilgili hayati bir karar verirken kritik verilere ulaşmaktan çok daha kolay olduğunu ekledi. Oysa ki yapılan bir araştırmaya göre:

• Müşterilerin %43’u bir alım yapmadan evvel mutlaka detaylı veri araştırması yapıyor
• %72’si ise daha önceki müşterilerin değerlendirme ve geri bildirimlerini dikkate alarak karar veriyor

Amerika’da hastanelerin ölüm oranı, tedavi öncesi bekleme süresi, taburcu süresi ve benzeri kritik başarı kriterleri halka açık ve hastaneler bu veriler doğrultusunda devletten geri ödeme alıyorlar. Bu sistemde performans, kalite, hasta güvenliği vb. skorları yüksek olan hastaneler hastaya uygulanan ayni işlem için çok daha yüksek geri ödeme alabiliyor. Bu da hastaneleri performanslarını sürekli arttırmaları konusunda teşvik ediyor. Yalın düşüncenin Amerikan sağlık sistemince hızlı kabul görmesindeki bir faktör de bu.
Beth Daley Ullem son olarak sağlık sektörünün Amazon, Apple, Uber, American Express, South West Airlines ve benzeri başarılı firmalardan öğrenilecek çok şeyi olduğunu ifade etti. Bu son derece müşteri odaklı firmaların en önemli ortak özellikleri:

• Tutarlı ve kesintisiz hizmet (24 saat aynı kalitede hizmet)
• Şeffaf fiyat/kalite/performans politikası
• Şeffaf müşteri geri bildirim sistemi

Kriz ve Fırsat İlişkisi

Çince’de kriz kelimesini yazmak için kullanılan iki karakterden ilki tehlike ikincisi ise fırsat anlamına geliyor. İlk olarak Toyota tarafından da kullanılan bu yaklaşım krizin olduğu yerde daima fırsatların da söz konusu olduğuna dikkati çekiyor.

Konferansın üçüncü konuşmacısı Palo Alto Medical Foundation hastaneler grubunun COO’su Michael Erikson Amerikan sağlık sektöründeki kriz için de yaklaşım bu olmalı diye söze başladı.
Yalın çözümlerden ziyade teknolojik yeniliklerin yer aldığı konuşmasında M. Erikson Amerika ve dünyadaki sağlık sektörü krizinin nedenlerine değinirken, öncelikle sağlık ve ilaç sektöründeki birleşme ve birbirini satın alma trendine dikkat çekti.

• 2012 –> 94 büyük birleşme
• 2014 –> 79 büyük birleşme
• 2015 –> 29 büyük birleşme (Mart sonu itibariyle)

Bu birleşmelerin çok büyük organizasyonlar yarattığını ve sağlık sektöründe iş yapış şeklimizin hızla değiştiğini belirtti. Bu hızla değişime ayak uydurmayanların yok olmaya mahkum olduklarını belirterek General Electric (GE) firmasının eski CEO’su olan John Welch’in bir sözünü alıntı yaptı “Dışınızdaki değişim içinizdeki değişimden daha hızlı ise sonunuz yakın demektir”
M. Erikson buradan konuyu teknolojik gelişmelerin sağlık sektöründeki hızlı gelişime ayak uydurmamıza nasıl yardımcı olabileceğine dair örneklemeler yaptı:

• Google Glass teknolojisi bazı hekimler tarafından hastaların sağlık kayıtlarına hızlı erişim amaçlı kullanılmaya başlandı. Bu uygulamayı anlatan iki video linki ( özellikle ilk video etkileyici, Philips):

http://www.healthcare.philips.com/main/about/future-of-healthcare/index-video.wpd
http://well.blogs.nytimes.com/2014/06/01/google-glass-enters-the-operating-room/?_r=0

• Telemedicine Amerika’da hekimlerin telekomünikasyon teknolojisini kullanarak hasta ziyareti ve tedavi uygulaması için kullanılan bir terim. Amerika’nın sağlık giderlerini ve sağlık hizmetine hızlı erişimi olumlu yönde etkileyeceği düşünülen bu uygulama Texas gibi bazı eyaletlerde etik olmadığı düşüncesiyle yasaklanmış.

• Kişisel Sağlık kayıtlarının iPhone/Apple Watch/vb teknolojiler üzerinden paylaşımı – Apple gibi teknoloji devi firmalar müşterilerinin kişisel sağlık kayıtlarını cep telefonu vb cihazlar üzerinden paylaşıma açmaya ikna edebilirlerse, sağlık sektöründe hayati önem taşıyan verilere hızlı erişim konusunda çığır atlanabilir.

Kaliforniya’daki Vivity Oluşumu
İkinci günün ilk konuşmacısı Doug McKeever, Chief at CalPERS Health Policy Research Division, Kaliforniya’daki hastanelerdeki yalınlaşma ve kalite iyileştirmeleri konusunda güncelleme yaptı. Konuşmasındaki en ilgi çekici konu başlıklarından bir tanesi Vivity adı verilen organizasyon oldu. Vivity Kaliforniya’daki 7 büyük hastane zinciri ve 1 sigorta şirketi tarafından kurulmuş kalite odaklı bir oluşum.
Bu 7 büyük sağlık organizasyonuna bağlı onlarca hastane kalite, performans, güvenlik, ergonomi ve benzeri kriterlerini birbirleri ile açıklıkla paylaşıyor ve aynı zamanda her alandaki en iyi uygulamaları (Best Practice) belirleyerek kurdukları bu ağ içinde yayılımını sağlamaya çalışıyorlar. Vivity’nin maddi beklentilerden uzak, sadece kalite odaklı bir oluşum olduğu söylendi.
Bu yeni oluşumun tanıtım videosu: http://reviewanthem.com/vivitypartners.html
Türkiye’de de yalını uygulayan hastaneler arasında benzeri bir paylaşım ağı kurularak hastaneler arası bariyerler kaldırılarak, tespit edilen ‘iyi uygulamaların’ paylaşımı sağlanabilir.
Yokoten (Yatay Yayılım)
İkinci günün son konuşmacısı olan Yalın Enstitü’nün kurucularından ve en eski yalın uygulamacılarından olan Jim Womack 7 sene önce kurulan ThedaCare Center for Healthcare Value’nun ne denli başarılı olduğuna değinerek sözlerine başladı.
J. Womack sağlık sektörünün yalın uygulamalarına otomotiv sektörüne göre 20 yıl sonra başlamasının aslında pek çok avantajları olduğuna değindi. “Diğer sektörler sadece yalın teknikleri uygulayarak, yönetimde köklü değişiklikler yapmadan başarıya ulaşılabileceği yanılgısına düştü, ancak sağlık sektörü bu 20 yıllık süreçte öğrenilen derslerden bunun böyle olmayacağını ilk günden biliyordu zaten” dedi.
Yine de kültürel değişimin sağlık sektöründe de en büyük bariyer olduğunu söyledi ve ekledi “yalına karşı çıkan insanların ‘akılsız’ veya ‘korkak’ olduğunu düşünmek en kolayı ama daha akılcı bir yaklaşım ‘bilgisiz’ veya ‘değişimden korkan’ olduklarını düşünüp onlara değişimin nasıl olduğunu göstermeye çalışmaktır. Bunu yapmanın da en kolay yolu da yalın bir Model Hücre yaratıp tüm çalışanlara değişimin ne yönde olacağını göstermek. Bu Model Hücre üzerinde yapılan deneylerle yakalanan başarının organizasyonun tamamına yayılımı (yokoten) sürdürülebilen başarıyı garantileyecektir” dedi (‘yoko’ Japonca’da yatay ve ‘ten’ yaymak demek; ‘yokoten’ ise ‘yatay yayılım’ anlamında kullanılan bir yalın terimi)
Düşünmeye Mahal Bırakmayan Metrikler
J. Womack salt performans metrikleri ve aylık raporlara dayalı bir yönetim şeklinin sakıncalarına değindi. ” Mindless Metrics” olarak nitelediği performans indikatörlerinin en büyük tehlikesinin sonuçlar iyi olduğu sürece genelde kimsenin bu değerlerin nasıl elde edildiğini sorgulamadığını ve pek çoğunun manipülasyona çok açık olduğunu belirtti.
Yıl sonu veya çeyrek yıl sonlarındaki talep fazlası satış, sevkiyat gibi trendlerin salt hedeflere yönelik yönetimden kaynaklandığı örneği verilerek özellikle primlerin bu tarz indikatörlere bağlanmasının son derece yanlış iş yapış etiklerini teşvik ettiğini belirtti. Jim Womack’in bu konudaki makalesi için tıklayınız.
Planet Lean Web Sitesi

Jim Womack son olarak farklı sektörlerde yalın uygulamaları ile ilgili son derece yararlı makale, araştırma yazısı ve örnek çalışmaların paylaşıldığı web siteleri ile ilgili bilgilendirme yaptı. Bu web sitesine üye olunmasında büyük yarar var: www.planet-lean.com
Son derece bilgilendirici ana konuşmalar dışında zirve süresince “Learning Sessions” adı altında 16 farklı organizasyon sunum yaptı; katılımcılara bunlardan ilgilerini çeken 4 tanesine katılma imkanı sunuldu. Vaka çalışması niteliğindeki bu panellerle ilgili bilgilendirme vaka çalışmaları şeklinde yapılacaktır.