İhtiyacınız Olduğu Kadar, İhtiyacınız Olduğu Zaman

Hemen her gün yayın organlarında “Endüstri 4.0, Dijital Fabrika, Yapay Zeka, Blockchain, IoT, Big Data, Web 2.0 vb” konularında makaleler okuyor, haber dinliyoruz. Bu başlıkların hepsi insanların ve iş dünyasının gündeminde ve geleceğinde muhakkak ki yer alacak.

Burada dikkat etmemiz gereken şey “amaç ile aracı, sebep ile çözümü birbirine karıştırmamak” olmalı.

Şirketlerin amacı müşterisi için değer üretip sunarken, para kazanmaktır. O halde tüm bu dijitalleşme çalışmaları da “müşteri”ye odaklanmalı ve onun için yapılmalıdır. Amaç, müşterinin hayatını kolaylaştıracak ürün ve hizmeti uygun fiyatla sunmaktır

Şirketler her tür teknolojik yeniliği (makina, yazılım, vb) bir problemin “çözümü” için satın alır. O halde çözümü satın almadan önce problemin sebebini iyi anlamak gerekir. Ayrıca her şirketin problemi de kendine has olduğu için, başka bir şirketle benzer görünen bir problem için bile genellikle farklı çözümler olacaktır.

İşte şirketler bahsettiğimiz bu ayrıntılarda kendilerine uygun ve doğru olan dijitalleşmeyi bulup uyarlamakta zorlanmaktadır; görünen o ki kafalar karışık.

Dijital dönüşümün yalın yönetim çerçevesinde uygulanmasını öneriyor, bir sistem ve metotla ilerlenmesi gerektiğini dile getiriyoruz.

Eğer böyle olmazsa, nelerle karşılaşabiliriz?

• Satış sürecinin adımlarını bir yazılımla dijitalleştirip her tür veriyi, hedef tutturma oranlarını takip ediyorsunuz ancak satış kapama oranınızda ve sürenizde herhangi bir iyileşme yok. Ayrıca satıcıların sunum ve satış becerilerinin değişkenliği aynen devam ediyor.
• Fabrika içi ara stok taşıyan çok sayıda araba var, hatta bunları içerde sık sık kaybediyorsunuz. Tedbir olarak her birine verici koyup ekrandan yerlerini takip etmeye karar veriyorsunuz. Ancak, öncesinde, “Neden bu kadar çok araba ile taşıma yapıyoruz?” diye sormuyorsunuz.
• Her şeyi ölçüyor adeta veriye boğuluyorsunuz ancak bunu iyileştirmede kullanamıyorsunuz.
• 17 adımdan oluşan numune hazırlama sürecinin 3 adımının gereksiz olduğunu anladınız. Ancak bu süreci bir kaç ay önce yazılıma taşımıştınız
• Deponuzda girdi, çıktı, lokasyon, sayım, çalınma riski vb her şeyi dijitalleştirdiniz ancak satış ve üretimle birlikte konulmuş ortak hedefler ve şirket genelinde akış yok, ayrıca nakit parayı aşırı stoka bağladınız
• 12 adımlık bir sürecin içindeki 4 adımı mükemmel dijitalleştirdiniz ve hızlandırdınız. Ancak bu adımların önü ve arkasındaki israflar sebebiyle, sürecin bütününde yine istediğiniz kalite, miktar ve hıza ulaşamadınız

Diyelim ki bir süreci her ayrıntısıyla ölçmeye ve verileri toplamaya başladınız. Bu veriyi kullanarak, neyi, nasıl, ne zaman ve ne kadar iyileştireceğinize neye göre karar vereceksiniz? Ya eldeki veride değişkenlikler size normal geliyorsa ve sürekli iyileştirme zihniyeti yoksa?

Peki ya şöyle olsaydı;

Şirket içinde tüm akışlar her sene daha da iyileştiriliyor. Bu demektir ki; fire ve hatalı ürün sayı / oranı sürekli azalıyor, süreler sürekli kısalıyor, makine duruşları sürekli azalıyor ve bakım süreleri kısalıyor vb.

“Yalın Usta” bir süreci irdelediğinde israfları, değişkenliği görür. Bunu görebilmeyi diğerlerine de öğretir. Sonra israflar azaltılır ardından yine azaltılır ve mümkünse yok edilir. Sürecin (satış, mali işler, yazılım, üretim, depolama vb) kapasitesi artar, çıktının kalite, maliyet ve süre dalgalanmaları azalır, çalışanların yetkinliği arttırılır.

Böyle olsaydı, yukarıdaki örneklere kıyasla, dijitalleşme ne zaman ve ne kadar gerekirdi? Katkısı nasıl olurdu sizce?

Sonuç

İhtiyacınız olduğu zaman, ihtiyacınız olduğu kadar dijitalleşme,

Moda olduğu için değil müşteri için dijitalleşme,

Doğru bir yönetim sistemi (stratejik, bölümler arası, günlük) kurarken/kurduktan sonra dijitalleşme, doğrusudur.

Konuyla ilgili önceki diğer makale: https://lean.org.tr/degisimi-kolayci-yanlis-tarafindan-tutmak/

Hakan Akgül

Danışman ve YK Üyesi

Yalın Enstitğ