Yalın Enstitüler Birliğinin (LGN) bu yıl Brezilya Yalın Enstitüsü ev sahipliğinde yapıldı. 30 ülkeden 40 civarında Yalın Enstitü temsilcileri 16 Eylül Cumartesi gecesi akşamı Sao Paulo hava alanına ve oradan da 1.5 saatlik mesafede Embu kasabasında kalacağımız Almenat yerleşkesine vardık. Yağmur ormanları içinde özel olarak toplantılar, konferanslar ve eğitimler için hizmete sunulmuş bir yerleşke. Her türlü ihtiyaç düşünülmüş. Bizim Gebze’deki TÜSSİDE’ye benzettim.

Brezilya ile ilgili izlenimler

Brezilya, 200 milyon kişinin yaşadığı çok büyük bir coğrafyaya yayılmış çok önemli bir Güney Amerika Ülkesi. Yerli halka köleler ilave olmuş, bugünkü toplumu oluşturan fertlerin renklerinin açıklığı veya koyuluğundan kimlerden olduğuna dair kaba bir fikriniz oluyor. Renk ile yaşam seviyesi yakından ilintili. Zaman içinde Avrupa’dan Asya’dan bilhassa 19.yüzyılda, Almanlar, İtalyanlar, Japonlar, Çinliler, hatta Osmanlı devleti yıkılırken Suriye, Lübnan ve hatta Anadolu’dan önemli sayıda göç almış. Brezilya’nın kuzeyinde ufak Hollanda kolonisi Suriname hala Hollanda’ya ait ve ayrıca Fransız Guyana’sını da belirtmeden geçemeyeceğim. Bunlardan birisi ile tanıştım. Benimle Brezilya Enstitüsü ve LGN toplantısı ile alakalı röportaj yaptı. Göbek adının Mustafa olduğunu gülerek söyledi.

Portekiz kolonisi olarak kurulmuş ülkenin halkı Portekizce konuşuyor. Diğer Güney Amerika ülkeleri ise İspanyol Kolonileri olarak kurulmuşlar, halkları İspanyolca konuşuyor. 21.yüzyılda dünya ekonomisi ve

üretiminde önde yer alabilecek hemen tüm niteliklere sahip. Petrolü var, Amazon ormanları var, deniz kadar geniş ve gür nehirleri var. Büyük bir endüstri kurulmuş. Dünyanın en büyük şirketleri ve en yeni Teknolojileri burada mevcut ve ziyaret ettiğimiz şirketler dünyanın gidişatının içinde yer alıyor. Ancak çok büyük gelir dağılımı farkları gözle görülebiliyor. Dağ taş küçük tuğla kulübelerden oluşuyor.  Bir kısım nüfus dünya standartlarında eğitim görmüş, yaşamları, çalıştıkları şirketler Dünya Klasında, ancak nüfusun büyük kısmı büyük fakirlik içinde. Büyük bir gelir dağılımı ve fırsat eşitliği sorunu mevcut. Ülkenin yönetimi bir türlü istenilen kaliteye erişememiş durumda. Her şehir kasaba ve yerleşim alanlarının derme çatma tuğla, camı çerçevesi olmayan küçük kulübelerde, çok kötü yaşam koşulları içinde yaşadıkları hemen fark ediliyor. Büyük şehirlerin civarında ve içinde yeni toplu konutlar yapılmış ancak kaliteleri dışardan görüldüğü kadar bizim toplu konutlardan çok geride. Bizim gecekondularımız ile Brezilya’daki kondular arasında klas farkı mevcut.

Brezilya fakir halkının iki büyük tutkusu Samba ve Futbol. Bu konuya ilerde geleceğim. Bir hafta içinde 2 defa halkın içine karışabildik. Bir akşam Brezilya’nın dünyaca meşhur et lokantasından birisine gittik. Yeter işareti verinceye kadar büyük şişler üstünde kızarmış et servisi yapıyorlar. Bir akşam Samba Okuluna gittik. İnanması güç çok öğretici ve keyifli bir akşam geçirdik. Samba okulunun yöneticisinden ve Dans öğretmenlerinden Samba okulları, Rio Festivali ile ilgili bilgi aldık. Samba okullarının Futbol seyircisi gibi büyük taraftarları olduğunu, ligleri olduğunu, ayrı tören alanları olduğunu öğrendik. Fakir kesimin kişiliğini yaşayabilmek, yılda 70 dakika Rio Karnavalı sırasında Samba Geçit Resminde gururla yer alabilmek, bu özel anın parçası olabilmek için ücret almadan bütün bir yıl her hafta muntazaman provalara geldiğini, her bir provanın nasıl gerçekleştiğini yaşayarak izleyerek öğrenebildik.

Pazar yerlerinden ve Copacabana sahil şeridinden görüntüler

İlk geldiğimiz Pazar sabahı Sao Paulo hava alanından bir buçuk saat mesafedeki Embu kasabasının el sanatları pazarına gittik. Halkın arasına katıldık. Renkli Brezilya’nın alt düzeyin yaşamına dokunabildik. Rio’da otelimiz Copacabana Sahilinde idi. Yürüyüş yolunun kısa bir bölümünde yürüyüş yapma imkânı buldum. Binlerce insan yürüyor, koşuyor, her türlü aktiviteyi yapıyordu. Dönüşte halk gıda pazarı ile karşılaştım.

Kendimi bizim halk pazarlarında hissettim. Her çeşit meyve, sebze, et-tavuk, balık sergilerini yakından inceleme fırsatı buldum. Büyük keyfi aldım.

Brezilya’ya daha önce 2001 yılında gelmiştim, Sao Paulo, Curitiba ve Rio’yu gezme imkânım oldu. Sao Paulo ve Curitiba şehirlerinde tamamen iş ile ilgilendim. Rio’da turist olarak dolaştım.  Maracanã Stadında Futbol Maçı izledim. 200 bin kişilik stat ’da ateşli brezilya seyircisinin renkli ve sesli görüntüleri zihnime kazınmıştı. Yağmur ormanlarına bir günlük gezi turu aldım. Yağmur ormanlarının nasıl bir şey olduğunu gördüm.

LGN (Yalın Enstitüler)Toplantıları ile ilgili notlar

Bir haftalık süren yıllık toplantı sırasında birden fazla konu başlığı ele alındı. Bunlardan birincisi Yalın Enstitüler Birliğinin iç işleyişine ilişkin konulardı. Toplantının ilk oturumunda Yalın Enstitülerin yakından tanıdığı ve önem verdiği eski Toyota yöneticisi Art Smalley’in yeni kitabı “4 tür Problem ve Çözüm Yöntemleri” ile ilgili idi. Bu önemli konuya ileriki günlerde tekrar dönebileceğim.

LİB Brezilya Yalın Enstitüsü ile ilgili notlar

Brezilya Yalın Enstitüsü Başkanı Flavio Picchi Brezilya Enstitü ile ilgili kapsamlı bilgi verdi. Bu bilgiler bizim için önemliydi. Flavio Picchi Brezilya Yalın Enstitüsünün kuruluşu sırasında Prof. Jose Roberto Ferro ile birlikte yola çıkmışlardı. Brezilya Yalın Enstitüsü 1998 yılında 2.Enstitü olarak kuruldu. Türkiye Yalın Enstitüsünü 2001 yılında kurma kararı aldıktan sonra bilgi almak amacı ile ilk önce Detroit’te yapılan Amerika Yalın Zirvesine sonra da 11 Eylül hadisesinden bir hafta sonra Brezilya’ya giderek Brezilya Zirvesine katıldım, Brezilya’daki ilk yalın uygulamanın yapıldığı Mercedes Aks Fabrikasına gittim ve Yalın Enstitü kuruluşu içi Prof. Ferro ile bilgi alışverişini yaptım.

Prof. Ferro Yalın Düşüncenin ve Yalın Enstitülerin kurucusu James Womack’ın ekibinden bulunmuş, Dünyayı Değiştiren Makine kitabının yazılışı ile sonuçlanan dünya çapındaki Motorlu Araçlar Araştırmasını yapan ekipte yer almıştı. Ülkesinde etki sahibi önemli bir kişilik. Uzun yıllar Yalın Enstitüler birliğinin İkinci Başkanlığı yapmıştır. İcra Komitesinde birlikte uzun süre görev yaptık. Türkiye’ye birkaç kere geldi. Yalın Enstitüyü iyi tanıyan bir kişi.

Türkiye Yalın Enstitü’nün Kuruluşunda LİB (Brezilya Enstitüsünün) yeri, LGN Yalın Enstitüler Birliği ve Japonya TEC İlişkileri

Neticede 4.Yalın Enstitü olarak 2002 yılında Yalın Enstitüyü Dernek statüsünde Sarıyer’de evimin alt katındaki küçük dairede kurucu ekiple birlikte mütevazı koşullarda faaliyete geçirdik. O günden bu güne bütün Yalın Enstitü Birliği toplantılarına ve Amerika Yalın Enstitü Zirvelerine muntazaman katıldık. Benzeri birlikteliği Japonya’da Kurulu TEC Toyota Engineering Corp. ile geliştirdik. 2010 yılından günümüze 12 kere Study Mission ziyareti için 14 firmadan 284 sahip ve üst düzey yöneticiyi Japonya’ya götürdük. TEC başkan ve üst düzey usta Toshio Horikiri ve ekibini çeşitli kereler  Türkiye’ye getirdik.

Türkiye Yalın Enstitüsü çevremizde kurulan ve kurulmak için çaba gösteren bütün girişimlere destek olmaktayız, yol göstermekteyiz. Yalın Enstitü Türkiye olarak geliştirdiğimiz Yalın Model Fabrika sistemlerini ve beraberinde eğiticilerin eğitim setlerini bugüne kadar Amerika, İtalya, Portekiz, Ukrayna, Hollanda ve Tayland’a ihraç etmiş bulunuyoruz.

Brezilya Enstitüsü ve Türkiye Yalın Enstitüsü İlişkileri

Brezilya Yalın enstitüsü günümüzde 22 Yalın Danışman Eğitmen ve 11 idari personel ile 33 kişilik bir kadrosu var. Önemli projeler yapmaktalar. Örnek alınacak çok önemli şirket projelerini yerinde görme imkânını bulduk. Brezilya Enstitüsü çok farklı sektörlerde çok başarılı projeleri yapıyorlar, bizlere yol gösteriyor. Ancak Türkiye Yalın Enstitüsünün de birçok noktada Brezilya’dan ileri durumda olduğunu rahatlıkla söyleyebilirim.  Yalın Enstitüler toplantısından bir hafta önce Yalın Dijital Zirvesini başarı ile gerçekleştirmişler. Yıl içinde Yalın Sağlık – Hastane ve Yalın Lojistik Toplantılarını başarı ile tamamlamışlar. İnşaat, Ziraat, Bankacılık, Sigortacılık, TV Stüdyosu, Lojistik Firmaları, Yalın Hastane uygulamalarında çığır açan çalışmalara imza atmışlar. Yalın çalışmaları ile ilgili kapsamlı bilgi aldık. Bu firmaların bir kısmını ziyaret ettik kendi dillerinden öykülerini dinledik. Çok beğendik.  Kendileri ile iftihar ettik ve takdirlerimizi ifade ettik. Alkışladık.

Yalın Dönüşümü Gerçekleştirebilen Mükemmel Şirketleri ve Brezilya Enstitüsünü Ziyaret  

Toplantımızın 2.gününden itibaren firma ziyaretlerine başladık. Brezilya’nın ve dünyanın en büyük bankalarından birisi olan İTAU UNİBANCO Merkezini ziyaret ettik. Merkez Binasını zeminden en üst kata kadar değişen katlardaki mekânlarda 3 ayrı bölümdeki yalın Dönüşüm çalışmaları ile ilgili bilgilendirmeleri büyük bir ilgi ile takip ettik. Yazılım ve Dijitalleşme, Perakende Bankacılık İş Birimi ve Ofis Yerleşimlerini yönetiminin çalışmalarını yerlerinde izledik. Yalın Dönüşümün böyle büyük bir bankada başarılı ile uygulanması hepimizi etkiledi. Yalın Enstitü olarak Bankacılık Sektöründeki günümüze kadar deneyimimiz değerlendirip yeni bir çalışma dönemine gireceğiz. Zira Bankacılık Sektörünün Yalın Düşünceye, Yalın Dönüşüme ihtiyacı bulunduğuna inanıyoruz. Aynı şekilde Yazılım ve dijital sektöründe yapılacak çok önemli çalışmaların yapılabileceğine inanıyor, Brezilya bankasının Dijitalleşme konusundaki çalışmalarının benzerini rahatlıkla ülkemizde gerçekleştirebileceğiz.

Öğleyin Brezilya Yalın Enstitüsünü ziyaret ettik. Flavio Picchi’nin ilk gün yaptığı sunumdan sonra LİB Merkezini ziyaretimiz edindiğimiz bilgileri teyit etme, daha da derinleştirme imkânını bulduk. LİB hakikaten teşekkür ediyoruz.

Öğleden sonra Sao Paulo ’da faaliyet gösteren “SulAmérica Sigorta Şirketini” ziyaret ettik. İnanması güç derinlik ve yaygınlıktaki Yalın Dönüşüm uygulamaları ile karşılaştık. Öncelikle Sağlık, Oto Sigortası

üzerinde çalışan bu şirketteki Yalın Uygulamaları ayrıca ele alacağız. Zira tüm Sağlık Sektörünü etkileyecek önemde bir Yalın Dönüşüm çalışmasına şahit olduk. Bizlere Sigortacılık Sektöründe yapılacaklar konusunda çok önemli ipuçları sunuyor.

Otelimize döndüğümüzde SulAmérica ’da gördüklerimizi Gruplar halinde tartıştık. Önemli gördüğümüz noktalarla ilgili sunumlar yaptık.  SulAmérica Sigorta şirketine ait ayrı bir yazıyı kaleme alacağız.

Çarşamba günü Almenat Yerleşkesinde Çalışma Grupları toplantılarına geçildi. LGN meydana getiren ülke Yalın Enstitülerin tamamını ilgilendiren konulardaki çalışma grup çalışmalarına yıllardır önem vermektedir. Bu konuda ortaya çıkan sonuçlar tüm Enstitülerin kullanımına açılmaktadır. Günümüzde en önemli Grup Çalışmaları “Yalın Yeni Ürün ve Proses Geliştirme”, “Yalın Hastane”, “Başarılı Yalın Enstitü Kurmak ve Yönetmek”, “Yalın Dönüşüm Platformunu derinleştirmek-yaygınlaştırmak”, “Yalın ve dijitalleştirme” konularında devam etmektedir.

Çalışma Grupları çalışırken LGN Başkanı ve Yalın Tekniklerin en önemli konuları ile ilgili kitapların yazarı ve eski Toyota Yöneticisi John Shook ile uzun ve kapsamlı bir görüşme yaptık. Bu özel görüşmede her ikimizi ilgilendiren en temel konulara temas edebildik. Birbirimize gelecek tasavvurlarımızı,  planlarımızı anlattık. Birbirimize danıştık.

İlk üç günü Sao Paulo ve civarında geçirdik. Rio de Janeiro uçakla gitmeden önce IOV Istituto Oncologico Veneto Kanser Teşhis ve Tedavi Merkezine yaptığımız ziyaret Brezilya’da yaptığımız en önemli ziyaretlerden birisi idi. IOV Istituto Oncologico Veneto CEO Dr. Fred ve çalışmalarını kapsamlı olarak izlediğimiz bu ziyaret ile ilgili ayrı bir yazı hazırlamaktayız.

Acadêmicos do Salgueiro

Yalçın İpbüken