Elon Musk İmkansızı Başarmaları için Takımları Nasıl Motive Ediyor?
Girişimciler başarıdan çok başarısızlıklarla karşılaşırlar, özellikle şirketlerinin ilk kuruluş yıllarında. Elon Musk da yaşanabilecek aksiliklerden kendi payını aldı. Ancak yaşanan bu aksiliklerin aşılması için takımlarını motive etme şekli kayda değerdir.
Yeni kitabı Liftoff’da Eric Berger, Musk’ın roket şirketi SpaceX’in “umutsuz ilk günlerinin” izini sürüyor. Berger alışılmışın dışında Musk’a ve hala şirkette çalışan düzinelerce SpaceX çalışanına ulaşabilmekteydi.
2002’de Musk ve küçük bir grup bilim insanı Falcon 1 roketini sıfırdan inşa etmeye başladılar. Başarılı bir fırlatma için altı yıla ve üç başarısız denemeye ihtiyaç duyacaklardı. Birçok çalışan Musk’un vizyonunu takip etmek için maaş kesintilerine ses çıkarmadılar ve Güney Pasifikte yer alan Omelek Adasında kavurucu güneşin altında haftada 80 saat çalıştılar.
Diğer ilham veren liderlerde de gördüğümüz gibi Musk bu “karanlık günler” boyunca takımını birkaç motivasyon taktiğiyle yüreklendirdi.
- Büyük Bir Vizyonu Dile Getirin
Musk SpaceX’i Mars’a yerleşecek insanları oraya taşıyacak uzaygemilerini inşa etmesi vizyonuyla kurdu. Bu vizyona ulaşmak için ilk önce insanları uzaya göndermenin maliyetini azaltmalıydı. Şimdiye kadar hiçbir özel şirketin gerekli ilk adım olan yörüngeye ulaşabilecek kapasitede bir roketi inşa etmemiş olmasından ötürü hedef imkansız görünüyordu.
Önemli nokta ise şurası, Musk’un Marsa ulaşma vizyonu “çılgınca” ve neredeyse imkansız olmasına rağmen tamamen imkansız değil. Bu zorluk bilim adamlarını ve mühendisleri işi başarmanın bir yolunu bulmaları için motive etti.
Musk’un yaklaşımı John F. Kennedy’nin aya ulaşma hedefini hatırlatıyor. 60’lı yılların başında çoğu insan Kennedy’nin belirlediği tarihe kadar (60’lı yılların sonu) insanların aya ayak basabilmesinin pek mümkün olmadığını düşünüyordu. Ancak birkaç zeki ve çalışkan insan bunun imkanlar dahilinde olduğunu düşündü. O zamanın bilim adamları Musk’un takımına sorduğu sorunun aynısını sordu: Gerçekleşmesi için ne gerekli?
İnsanlar çoğu zaman bir yıl içerisinde başarabilecekleri şeyler hakkında abartılı tahminlerde bulunurlar (Musk da kendi belirlediği tarihleri kaçırmaktan suçlu) ancak on yılda başarabilecekleri hakkındaki tahminleri ise yetersiz kalır. Takımının odağını büyük resimde tutarak Musk çalışanlarının hiçbir zaman ne için çaba gösterdiklerinin unutmamaları sağladı.
- Vizyonu Küçük Parçalara Ayırın
Musk’un vizyonu insanları gerçekten çok-gezegenli bir türe dönüştürmek, ilk adımsa roket fırlatmanın maliyetini düşürmek ve aynı roketi yeniden kullanabilmekti. Musk büyük vizyonunu erkenden ve sıklıkla dile getirmesine rağmen takımı adımları teker teker başarmaya odakladı.
Musk mühendisleri zora sokacak yollar buldu. Örneğin bilgisayar simülasyonları üzerine çalışan bir bilim insanını projeyi iddialı bir son teslim tarihine yetiştirirse ofis için donmuş yoğurt makinesi alacağı sözünü verdi. Musk iddiayı kaybetti. Yoğurt makinesi ise hala SpaceX’in ana merkezinin kafeteryasında duruyor.
Başarılı girişimciler büyüyebilmenin tek yolunun küçük adımlar olduğunu bilirler. Son durağa ulaşmak zor olsa da küçük adımlar atın ve her zaferi kutlamayı unutmayın.
- Doğru Giden Şeylere Odaklanın
Musk yenilgiyi kabul etmeyi reddeden iflah olmaz bir optimist. İlk roket fırlatmasının başarısızlığının ardından SpaceX’in 300 çalışanın moralleri bozulmuş olmasına rağmen Musk, çalışanlarının tavırlarında güçlü bir değişiklik gerçekleştirmeyi başardı.
İlk olarak bir perspektif önerdi. Takıma ilk testlerinde başarısız olan diğer efsanevi roketlerden bahsetti. İkinci olarak olması gerektiği gibi gerçekleşen şeylere odaklandı; roketin ana motorunun, aviyonik sisteminin performansı ve daha birçok şey için takımı övdü.
Sonu ise “SpaceX bu işe uzun mesafeli olarak yaklaşıyor, kıyamet de kopsa bu işi gerçekleştireceğiz” şeklinde bağladı.
Bir çalışan ilk fırlatmanın başarısız olmasına rağmen bu konuşmanın ardından Musk için duvarların içinden geçeceklerini söyledi.
Bir iş kurmanın tükenmeyen baskısıyla ve yol üzerindeki kaçınılmaz aksiliklerle nasıl başa çıkacaksınız? Eğer başarı ipuçları bırakıyorsa Elon Musk’un bıraktığı dersleri takip edin: büyük bir vizyonla başlayın, vizyonu küçük adımlara bölüm (ve bu zaferleri kutlayın) ve pozitife odaklanın ayağınız tökezlese bile.
Yazar
Carmine Gallo
Çeviri
Mehmet Talha Kurt
